Longread: Ocon, Marko en Wolff, Max Verstappen blufte iedereen af op natte Norisring

Ze waren er allebei, daar op de Norisring: Helmut Marko namens Red Bull en Toto Wolff namens Mercedes. Om naar Verstappen te kijken, die in een verregende Formule 3-race zijn uitzonderlijke klasse toonde. Prompt werd hij opgepikt door Red Bull, aartsrivaal Esteban Ocon had het nakijken. Lennart Bloemhof zocht de betrokkenen jaren later op om nog eens terug te blikken op wat nu bekend staat als ‘De Ontdekkingsrace’.

De Formule 1 ligt door de wereldwijde coronacrisis volledig stil. Het is wachten op nieuws van de FIA en de FOM, wanneer wordt er weer gereden? Tot die tijd doet FORMULE 1 een paar keer per week een greep in het rijke archief. 

Ruim vier jaar later spreekt Rik Vernooij er nog steeds met verwondering over. Toen de race-engineer van Van Amersfoort Racing op de Norisring zoals altijd langs de auto’s van de concurrentie liep om te kijken naar zaken als vleugelafstelling, hoorde hij bij de auto van Esteban Ocon plots diens stem. Ocon stond naast zijn auto en kon zich niet beheersen toen hij Vernooij zag, die in dat jaar de 16-jarige Max Verstappen bijstond in de Europese Formule 3. Vernooij: “Hij zei iets van: ‘Wat ben je aan het kijken? Loop eens door, joh. Mijn auto is toch veel sneller dan die van jullie.’”

Het was de eerste en vooralsnog laatste keer dat een coureur iets naar hem riep op de startgrid. Alsof Ocon aanvoelde dat niet hij maar zijn aartsrivaal, met wie hij het in de karts al aan de stok had, op het punt stond de lange weg naar de Formule 1 radicaal af te snijden. Verstappen overtuigde de racewereld vervolgens met zijn talent in de koningsklasse, bijvoorbeeld met zijn eerste zege in Spanje en de fabelachtige inhaalrace in de regen in Brazilië. Voor degenen die tijdens het regenachtige laatste weekeinde van juni 2014 op de Norisring aanwezig waren, bevestigden die momenten vooral wat ze al wisten.

Lees ook: Van Amersfoort vergelijkt: ‘Max en Charles zijn als Senna en Prost’

Invloedrijke mensen
Steevast heeft het raceweekeinde op de Norisring een speciale plek op de kalender van zijn oud-teambaas Frits van Amersfoort. Allereerst vanwege de baan zelf. Op papier oogt het stratencircuit met slechts acht bochten weinig uitdagend, maar de twee brede haarspeldbochten geven de betere coureurs tal van handvatten om zich te onderscheiden. Combineer dat met de unieke sfeer op de iets meer dan 2 kilometer lange baan en het is “een beetje het Monaco van Duitsland”, aldus Van Amersfoort. “De invloedrijke mensen uit de autosport komen altijd wel even kijken.”

Dat was in 2014 niet anders. Onder anderen Mercedes-teambaas Toto Wolff bracht zijn vrije weekend tussen de GP’s van Oostenrijk en Groot-Brittannië daar door en ook Red Bull-adviseur Helmut Marko had de wedstrijd rood omcirkeld. Niet toevallig waren dat ook de twee die een bijzondere interesse hadden voor Verstappen sinds zij hem in de karts de overwinningen aaneen zagen rijgen. Bovendien had Verstappen een week eerder op het circuit van Spa-Francorchamps drie races gewonnen. Op de Norisring was hij in de F3 voor het eerst, na twee wisselvallige maanden in zijn eerste autosportseizoen, de te kloppen coureur.

Ondanks al die extra ogen op hem merkte Vernooij niets bijzonders aan Verstappen. “Max was sowieso altijd rustig. Ik heb nooit enige vorm van stress bij hem bespeurd”, zegt hij. Als zoon van oud-coureur Jos Verstappen was hij eraan gewend dat er op hem gelet werd op circuits. Met zijn vader trok hij jaren in een busje langs kartcircuits in heel Europa. Onderweg leerde hij alles over racen, de wereld eromheen en hoe zich te gedragen in de racerij. Op de Norisring kwamen al die lessen samen, als een onverwachte meesterproef die hem naar de top van de autosport zou katapulteren.

Lees ook: Flashback ’15: Frits van Amersfoort kreeg na Max Verstappen plots ook Mick Schumacher in zijn team

Hevige regenval
Verstappen domineerde de trainingen op vrijdag, maar hij startte de eerste race op zaterdag als derde en verloor door een matige start twee posities. Hij liet zich er niet door van de wijs brengen, stoomde geduldig naar voren, passeerde raceleider Ocon aan de binnenkant in een haarspeldbocht en reed daarna soeverein naar de zege. In de namiddag kwalificeerde hij zich in de regen op een steeds natter wordende baan als eerste voor de twee races op zondag. Met zijn polepositions al een tijdje veilig besloot hij aan het einde van de kwalificatie, toen het was gaan regenen en het circuit kletsnat was, toch nog een paar ronden te rijden zodat hij de baan in de regen leerde kennen. Net zoals hij zo vaak deed met zijn vader, die in stortregen standaard regenbanden op zijn kart schroefde als de rest haastig de spullen inpakte. Allemaal om zijn zoon te wapenen tegen nat asfalt.

Met succes, bleek de volgende ochtend, toen het wederom regende. Hij begon de dag met de Porsche Carrera-race gebiologeerd volgen, om te zien waar de droge plekken zaten op de baan waar hij straks zelf op zou rijden. Hij moest zelfs worden weggehaald voor de tv, anders had hij de tweede race gemist. Daarin startte hij op droogweerbanden en heerste hij vanaf de eerste meters. Toen het plots begon te regenen en de ene na de andere auto van de baan schoot, werd halverwege de wedstrijd tijdelijk stilgelegd. Verstappen kan het zich nog goed kan herinneren. Hij mocht zijn auto namelijk niet uit en moest naar de wc, iets wat hij door de Porsche-race vergeten was te doen. “Op een bepaald moment zette ik de motor weer aan, zodat ik door de trillingen minder nodig hoefde”, zei hij vorige maand nog lachend.

Lees ook: Flashback ’05: David Coulthard over debuut Red Bull en een piepjonge Christian Horner

Seconde per ronde
Volgens engineer Vernooij was er in die race meer stress in de garage dan in de cockpit. “Op de Norisring is het een hoop slipstreamen. Als je dan het gat kwijt bent door die rode vlag, heeft de rest weer kans om aan te sluiten.” Toch kon Vernooij snel achterover leunen, want na de herstart pakte Verstappen op regenbanden ronde na ronde anderhalve seconde op de rest. “Echt ongelofelijk op een rondje van zo’n 50 seconden.”

Lees ook: Flashback ’98: ‘Mensen vragen hoe ik kan werken met Villeneuve terwijl het zo’n eikel is’

Vernooij begon zelfs te twijfelen of Verstappen niet te hard ging. Zijn gedachten gingen terug naar de race in Pau, anderhalve maand eerder. “Daar begon het ook te regenen. Hij lag derde en was de snelste in sector een en drie, maar in sector twee kwam hij tekort. Dat heb ik hem toen gezegd.” Een ronde later noteerde Verstappen de snelste sectortijd, daarna knalde hij tegen de bandenstapel. “Het is altijd lastig om te bepalen of je een coureur moet afremmen of laten gaan”, zegt Vernooij. “Op de Norisring gaf ik hem daarom eerst de verschillen door, want ik wilde niet dat hij te veel ging nadenken. Toen hij nóg sneller ging, heb ik iets gezegd van: bring it home. Max zei meteen dat hij wist wat hij deed, het ging gewoon heel makkelijk.”

Ondanks de regen, rode vlag en drie safetycar-situaties finishte Verstappen op bijna negen seconden voor de nummer twee. Hij eindigde het weekeinde in stijl door ook race drie te winnen. Zo werd hij de eerste coureur ooit die in zes races op rij zegevierde in het Europese Formule 3-kampioenschap.

Meteen ongenaakbaar
Red Bull-talentscout Marko had nog nooit een junior in zo veel wisselende omstandigheden zien excelleren. Hij toetste die zondagmiddag het telefoonnummer van Jos Verstappen in, die de laatste dag van het raceweekeinde miste vanwege een racedemonstratie op het circuit van Zandvoort, om hem een niet te weigeren voorstel te doen: “Vergeet alles wat we hebben besproken, hij moet naar de Formule 1.”

Vernooij werd meteen de maandag erna gebeld door Jos Verstappen. “Hij zei dat er hele bijzondere dingen aan het gebeuren waren.” Toen Van Amersfoort en Vernooij een maand later voor een etentje in Limburg werden uitgenodigd, wist hij wel hoe laat het was. Hij nam de volgende dag meteen een fles champagne mee naar de fabriek. Tijdens het diner kregen ze te horen dat Verstappen in 2015 een stoeltje zou krijgen bij Toro Rosso. “Van al die onderhandelingen hebben wij weinig gemerkt”, zegt Van Amersfoort. “Jos heeft het volgens mij slim gespeeld met Mercedes en Red Bull.

Bij hem kwam later pas het besef hoe bijzonder het weekeinde op de Norisring was. Van Amersfoort: “Als je tot over je oren in de autosport zit, ben je tijdens de ene race alweer bezig met de volgende.” Volgens Vernooij waren de Norisring-races zo buitengewoon omdat Verstappen geen spectaculaire acties nodig had om te winnen. “Hij was meteen ongenaakbaar, net als op Spa. Die weekenden kun je ook niet los van elkaar zien, want zonder Spa had de Norisring niet dit effect gehad.” Van Amersfoort: “Spa was de bevestiging hoe goed hij was, op de Norisring ging de beer los.”