Het verhaal rond het debuut van Michael Schumacher tijdens de Grand Prix van België is zo bijzonder, daar kun je een boek over schrijven. FORMULE 1 RaceReport-redacteur Adam Cooper beperkt zich tot een reconstructie van de augustus-dagen voor de race op Spa. Het begint ergens half augustus, als Jordan-coureur Bertrand Gachot de gevangenis in draait vanwege een knullig gevechtje met een Londense taxichauffeur. Het is niet alleen een grote schok voor de Belgische coureur, maar ook voor Eddie Jordan. Hij beleeft tot dan toe een uitstekend debuutseizoen. Gachot en teamgenoot Andrea de Cesaris hebben al dertien punten bijeengesprokkeld. Als er eens een Williams, McLaren of Ferrari stukging waren de resterende puntjes vaak voor de gifgroene bolides.

Het team heeft ineens een coureur nodig en dat een week voor de race op Spa. Er circuleren wat nemen, van veteranen. Stefan Johansson, Derek Warwick en Keke Rosberg zijn in beeld. De laatste, wereldkampioen in 1982 en al vijf jaar gestopt, vanwege zijn comeback in de sportscars. Maar helaas, het geld ontbreekt om een gevestigde naam aan te trekken. En dus moet er worden uitgekeken naar een rookie, liefst met flinke zak sponsorgeld.

Jordan heeft op dat moment al wel eens gehoord van ene Michael Schumacher. De knaap had de Formule 3-race in Macau gewonnen, maar de wedstrijden in de sportscars van Mercedes hadden geen grote indruk gemaakt. Maar dan heeft Eddie Jordan plotseling Willi Weber aan de lijn, dan al de manager van Schumacher. ,,Op de Nürburgring vertelde iemand me dat Gachot in de cel was beland, vanwege een knokpartijtje met een taxichauffeur”, zegt Weber. ,,Ik wist het meteen: Jordan heeft een coureur nodig. Dus ik bel Eddie en zeg ’joh, ik weet wel iemand voor je’. ’Over wie heb je het’, galmde Eddie terug. Hij dacht dat ik Stefan Johansson bedoelde. Dus ik zei hem Johansson te vergeten. Ik had wat beters in de aanbieding: Michael Schumacher.”

,,Weet je wat ’ie zei? ’Who the hell is Michael Schumacher?’ Daarop herinnerde ik hem aan Macau, en er begon wat te dagen. Toen Eddie vroeg of Schumacher ooit op Spa had gereden heb ik er maar om gelogen. Ik antwoordde ’wel honderd keer’. Michael was nog nooit op Spa geweest. Eddie Jordan zou er over nadenken, maar ik heb hem geen tijd gegund. Ik belde ieder uur terug.”

,,Eddie had een heel hoge pet op van Keke Rosberg”, zo herinnert Trevor Foster, staflid van Jordan, zich. ,,Vooral vanwege de ervaring die hij het team zou kunnen brengen. Hij heeft me gebeld en we hebben er over gesproken. Ik vond dat we voor Michael moesten gaan. Toen zei Eddie: ’goed, maar hij is onervaren’. Waarop ik zei: ’weet je dat Keke 43 jaar is?’ Dat wist ’ie niet, hij dacht 38.”

En dan dringt Weber aan op een test. Die kost de lieve som van 80.000 Engelse pond, een kleine 120.000 euro. Willi Weber betaalt, en Michael kan achter het stuur van een Jordan kruipen. Op het circuit van Silverstone. ,,Hij reed de pit uit en weg was hij”, weet Foster nog. ,,In de tweede ronde gloeiden de remschijven al op, bij de chicane voor onze neus. Het leek wel of hij al zijn hele leven in deze auto had gereden.”

Schumacher rijdt tien ronden, en wordt dan gesommeerd terug te keren in de pit. Of het iets rustiger aan kan, de auto moet immers heelhuids naar Spa. ,,Alles is in orde hoor, geen probleem”, antwoordt Schumacher droogjes. En dan rijdt hij nog tien ronden, die qua snelheid niet onderdoen voor die van Andrea de Cesaris en Betrand Gachot tijdens eerdere tests. ,,Ik heb Eddie gebeld en gezegd: ’die jongen is goed. Hij is heel bijzonder’.”

Jordan stemt er mee in dat Michael op Spa aan de start verschijnt. Tegen betaling van 150.000 pond (225.000 euro), toevallig precies het bedrag van een nog openstaande rekening bij motorleverancier Ford-Cosworth. Mercedes betaalt, en Dekra en TicTac dragen bij. ,,Ik geloof dat ik Stefan Johansson in die auto wilde zetten”, zegt Eddie Jordan jaren later. ,,Eerlijk, en het klinkt bizar, maar ik koos voor het geld. Mercedes wilde een Duitser in de Formule 1 laten debuteren en ik was bereid het risico te nemen.”

Als Weber Michael op de donderdag voor de race afzet bij het circuit van Spa, bekent hij een leugentje te hebben verteld. Weber: ,,Ik vertelde hem dat ik Jordan had verzekerd dat hij veel Spa-ervaring had. Michael schrok en zei: ’Willi, we moeten het hem eerlijk vertellen’.” En weer volgt er een leugentje. Weber probeert Jordan er van te overtuigen dat hij Zolder en Spa door de war heeft gehaald. ,,Stomkop”, sist Jordan. ,,Wat moeten we nu doen?” Weber blijft onbewogen: ,,Gewoon doorgaan.”

De Cesaris wordt bereid gevonden Schumacher met een gewone auto over het circuit te toeren, om zo de jongeling de ideale lijn en de schakelpunten te tonen. Alleen, als het zover is heeft de Italiaan geen tijd. ,,Geen probleem”, zegt Schumacher. En hij verkent het circuit, met een fiets. Vervolgens blijkt er in de omgeving van Spa geen normale hotelkamer meer vrij te zijn. Weber en zijn 22-jarige pupil brengen de nacht door in een jeugdherberg, in twee smalle, krakende bedden.

En dan is het vrijdagochtend. Michael heeft direct de snelheid te pakken en verdwijnt niet meer uit de toptien. ,,Hij stond er direct”, herinnert Trevor Foster zich nog goed. ,,Ik riep hem binnen en Michael begon direct over ’overstuur hier en onderstuur daar’. Het klinkt stom, maar ik zei: ’joh, dit is je eerste Grand Prix. Het gaat prima, je hebt het hele weekend nog. Je gaat toch niet over de limiet?’ Waarop hij heel kalmpjes antwoordt: ’nee, ik zit op de limiet, niet er overheen’.”

Bij de Busstop-chicane remt Alain Prost in zijn Ferrari iets vroeger dan Schumacher verwacht en de Duitser remt hem ijskoud uit. Foster: ,,Toen had ik door dat hij vreselijk goed zou zijn, al direct tijdens de eerste sessie. De stewards vroegen zich af hoe Schumacher het in zijn hoofd haalde om Prost bij de chicane in te halen. Weet je wat hij zei? ’Hij reed langzamer en zat mij in de weg’. Toen besefte ik dat hier iemand was opgestaan die de gevestigde orde in het Formule 1-wereldje wakker zou schudden. Zonder enig respect voor reputaties en zo.”

Schumacher beëindigt zijn eerste dag als achtste, en dat wordt zelfs een zevende startplaats. Jordan heeft op dat moment nog maar één toptien-kwalificatie neergezet. Afgezien van een Formule 3000-race in juli, heeft Schumacher in 1991 nog geen staande start gemaakt. Maar hij beleeft zondag een briljante start, hij glipt tussen Nelson Piquet en Jean Alesi door. In La Source kiest hij voor de lijn aan de binnenkant, en wordt daar bijna aangereden door Gerhard Berger. Als het deelnemersveld naar beneden raast op weg naar Eau Rouge ligt hij nog steeds op een verbazingwekkende vijfde plaats.

Maar dan, midden in de bocht, verliest de Duitser alle snelheid. En parkeert hij de wagen aan de kant. Nog voor de race goed en wel van start is, is het voor de 22-jarige debutant voorbij. De reden: ,,Cosworth stond in die tijd de inzet van drie koppelingsplaten pertinent niet toe”, zegt Foster. ,,Dat zou te zwaar zijn voor de krukas. Dus moesten we het met twee platen doen. Michael maakte een geweldige start, hij was al vijfde, en hij nam een heel krappe lijn bij La Source. Bij die hairpin trad veel onderstuur op.”

,,Dus Schumacher besloot de bocht in te sturen met de koppeling ingetrapt, al freewheelend. Zo kon hij die bocht goed aan de binnenkant doorkomen, om vervolgens hard die heuvel af te kunnen rijden. En dus gaf ’ie daar weer vol gas. Dat betekende in feite twee raketstarts binnen een paar honderd meter. Dat was te veel van het goede voor de koppeling. Na de race wilden we de versnellingsbak uit elkaar halen, maar het ding viel in stukjes uiteen. Pure onervarenheid…”

Schumacher test na het debuut op Spa de Jordan nog één keer, op Silverstone. De volgende Grand Prix zit de Duitser Wunderknabe echterniet meer in de groene Jordan 1919, maar in een gele Benetton. Maar da’s een heel ander verhaal.