Een zwaar weekendje Boedapest

De Hongaarse Grand Prix was voor Ron Dennis en McLaren één van de moeilijkste weekends in de recente historie van het team. Wat gebeurde er echt in de derde kwalificatiesessie, en waarom werd niet Lewis Hamilton bestraft, maar Fernando Alonso? Om nog maar te zwijgen over eventuele gevolgen voor de betrokkenen. [schuin}FORMULE 1 RaceReport{schuin]-medewerker Adam Cooper kent het complete verhaal.Net als iedereen kon ik amper geloven wat ik zag toen Fernando Alonso zijn pitstop maakte aan het eind van de derde kwalificatie. De klok tikte door en het was overduidelijk, toen Alonso eindelijk wegreed, dat Lewis Hamilton tijd tekort zou komen voor zijn laatste vliegende ronde.

Vanaf mijn plek in het mediacentrum zag ik vol ongeloof hoe Alonso net op tijd over de finishlijn kwam en Hamilton niet. Het was buitengewoon en het leek erop dat er geen andere verklaring was dan dat het team een fout had gemaakt of – en wat later de juiste uitleg bleek – een spectaculair, niet bepaald subtiel staaltje gamesmanship van Alonso.

Op dat moment hadden we er natuurlijk geen weet van dat de wereldkampioen in feite antwoordde op Hamilton, die eerder teaminstructies had genegeerd, en dat Lewis intern werd aangewezen als de schuldige van het hele voorval. De uren daarna escaleerde het verhaal, net zoals de druk binnen McLaren toenam.

Veel mensen lijken de reden om een straf uit te delen aan Alonso niet te hebben begrepen, en binnen McLaren is er duidelijk een gevoel dat dit een 'interne aangelegenheid' was waarvoor geen tussenkomst van buitenaf nodig was.

Maar het is simpel. Het is de taak van de FIA om te garanderen dat de toeschouwers op de tribune en de fans thuis voor de buis een eerlijke strijd zien, met een uitkomst waarin ze kunnen geloven – dit is de Tour de France niet. Vorig jaar kreeg Michael Schumacher straf in Monaco, een teken van hoofdsteward Tony Scott Andrews dat je hem in zulke situaties niet zomaar voor de gek kunt houden.

Feit is dat Alonso zijn grootste rivaal voor het kampioenschap de kans ontnam zich op een eerlijke wijze in het gevecht om pole-position te mengen. Het feit dat dit gebeurde tussen twee teamgenoten – en inderdaad, in dit specifieke geval was zo'n actie alleen mogelijk als de twee coureurs teamgenoten zijn – deed niet ter zake.

Wat als Alonso en Hamilton in de laatste ronde in Brazilië botsen, wanneer de titel op het spel staat? Zou het feit dat de twee teamgenoten zijn de FIA er dan van weerhouden een onderzoek te starten zodat het wordt afgedaan als een zaak van het team?

Dit was een professioneel berekende actie als antwoord op Hamilton, die eerder naar eigen goedvinden handelde. Maar terwijl Hamilton orders van het team aan zijn laars lapte en het onderlinge duel naar een nieuw toppunt tilde, zorgde hij er niet voor dat de uitkomst van het gevecht direct werd beïnvloed.

Het is een ontzettend complex verhaal, dat bovendien moeilijk goed te begrijpen is. Dit omdat de hoofdrolspelers ons nog niet de volledige waarheid hebben verteld over waarom de dingen zijn gebeurd zoals ze zijn gebeurd.

Kwalificatie

Hamiltons gedrag aan het begin van de kwalificatie was net zo moeilijk te begrijpen als dat van Alonso in de slotfase, en na de sessie was McLaren-CEO Ron Dennis er snel bij om uit te leggen wat zijn coureur verkeerd had gedaan.

Het begon allemaal door het gegeven dat op bepaalde circuits één van de twee teamgenoten een extra ronde in de kwalificatie kan rijden – dit vanwege omstandigheden als rondetijden, circuitlengte en meer van dat soort dingen.

De coureur verkeert dan in de gelukkige omstandigheid dat hij één ronde extra benzine kan oprijden voordat hij zich op 'echte' kwalificatieruns richt aan het einde van de training. In Hongarije scheelt één ronde 2,3 kilogram benzine, een voordeel van 0.05 seconde.

Sinds het drama in Monaco hebben Dennis en het team er alles aan gedaan om hun coureurs eerlijk te behandelen, zelfs in dusdanige mate dat beiden in Q3 verschillende keren met precies evenveel benzine zijn begonnen.

Echter, de laatste tijd is er een beetje meer flexibiliteit in de strategie geweest en zodra voor een ideale brandstoflading is gekozen is het voor een coureur en zijn engineer nog steeds mogelijk om twee ronden (of meer, net wat ze willen) zwaarder te gaan. Alsnog kiezen voor een lichtere auto is niet mogelijk.

Echter, de laatste tijd is er een beetje meer flexibiliteit in de strategie geweest en zodra voor een ideale brandstoflading is gekozen is het voor een coureur en zijn engineer nog steeds mogelijk om twee ronden (of meer, net wat ze willen) zwaarder te gaan. Alsnog kiezen voor een lichtere auto is niet mogelijk.

In Hongarije was Hamilton inderdaad twee ronden zwaarder bij de start van de kwalificatie. Omdat Lewis het voordeel had bij zijn thuisrace in Silverstone (dit was geen issue op de Nürburgring), was het dit keer de beurt aan Alonso om van het voordeel van een lichtere auto gebruik te maken aan het begin van de kwalificatie.

Dan zou hij de bovengenoemde 2,3 kilo verliezen voordat hij begon aan zijn vliegende ronden, en qua gewicht relatief gezien nog meer in het voordeel zijn ten opzichte van Hamilton. Er was één probleem: de bandenkeuze was niet geheel duidelijk. In theorie was de superzachte band de beste optie, maar er was een risico dat die na driekwart ronde al te ver afgesleten zou zijn.

Aangezien Alonso's rijstijl nogal wat vergt van de voorbanden, koos hij voor de ronden dat het er echt om ging voor de iets hardere band, de prime-optie. Hamilton ging voor de meest logische optie en wel voor de supersofts. Dus, naast het marginale verschil in gewicht, zouden beide mannen ook op andere banden rijden.

McLarens planning vielen nog voor de start in duigen. Hamilton stond als eerste opgesteld aan het eind van de pitstraat, wachtend op het groene licht. De reden dat hij daar stond was dat van de auto's, nadat ze zijn bijgetankt, de motortemperatuur eerst weer tot een zeker niveau moet dalen. Zodra dat is gebeurd weet het team dat er tijdens het wachten geen problemen ontstaan en dat de coureur rustig drie of vier minuten kan stilstaan.

,,De motortemperatuur bepaalt of een auto de pitbox mag verlaten”, zei Ron Dennis. ,,Omdat we weten hoelang we de auto stationair kunnen laten draaien, daarvoor niet. De engineers stuurden Hamilton naar buiten voordat de juiste temperatuur was bereikt, en daarom gingen zij out of sequence – raakte de volgorde van pitstops in de war.”

Hamilton kwam overeen Alonso voorbij te laten in Bocht 1, of desnoods in Bocht 2. Welk scenario er ook zou worden aangehouden, Kimi Raikkonen moest koste wat kost achter de twee Mclaren-coureurs blijven. Zodat hij hun strategie niet in de war kon schoppen.

Maar Lewis had het tempo er aardig inzitten en gaf Fernando niet de kans om hem te passeren. Alonso bleef hem volgen, maar hij werd niet voorbij gelaten en na een paar bochten begon hij zich af te vragen wat Lewis aan het doen was. Chief-engineer Steve Hallam probeerde hem over de radio rustig te houden.

Hamilton op zijn beurt werd door engineer Richard Hopkins gevraagd om zoals afgesproken plaats te maken. Hij vroeg het hem verschillende keren, maar schijnbaar kwam er geen reactie vanuit de cockpit. Daarop werd hem gezegd dat het een directe order van Ron Dennis was, en uiteindelijk kwam Ron zelf ook op de radio – zoals hij wel vaker doet in geval van nood, zoals eerder dit jaar in Monaco en Indianapolis – en ook hij vroeg Lewis om zijn afspraak na te komen.

Er bestaat geen twijfel over dat dit een zware schending was van het teamprotocol door Hamilton, en ook nog eens één waarvoor een goede uitleg ontbrak.

Op dit moment werd Alonso razend en raakte hij serieus afgeleid, terwijl hij nog steeds Raikkonen achter zich probeerde te houden. Dat maakte het er alleen maar ingewikkelder op. In een poging hem zijn rust te doen hervinden, werd hem verteld dat Hamilton een directe order van Ron had genegeerd. Met andere woorden: Fernando werd verzekerd dat het team niet op een of andere manier de kwade genius was.

Uiteindelijk werd duidelijk dat de zaken niet omgedraaid zouden worden, dat de inhaalactie uit zou blijven. Na een ronde nam Alonso gas terug en bereidde hij zich voor op een andere aanpak. Toen hij binnenkwam voor zijn eerste stop werd hij niet meteen weggestuurd om hem een vrij circuit te kunnen garanderen.

Maar liefst veertig seconden stond hij stil, het leek wel een eeuwigheid te duren. Er was ook geen reden om haast te maken. Zodra duidelijk werd dat hij die extra ronde toch niet kon rijden, had Fernando tijd over. Door die tijd alsnog te gebruiken zou hij garanderen dat hij zijn laatste run dichter bij het eind van de sessie kon rijden.

In alle verwarring trad er nog een extra vertraging op omdat de gebruikelijke order 'bandenwarmers af' vanaf de pitmuur niet was gekomen. Zoals uit de televisiebeelden blijkt worden de banden gemonteerd met de deken er nog omheen, en er was wat paniek op het moment dat de bandendeken rechtsvoor bleek vast te zitten. Vijf extra seconden gingen verloren – ironisch genoeg zorgde deze vertraging ervoor dat Alonso op een vrijere baan weer naar buiten kwam dan anders het geval was geweest.

Dit droeg allemaal bij aan de spanningsopbouw in auto nummer 1 en in de pit. Fernando reed een ronde van 1:20.133, goed genoeg om hem met een redelijk marge van de voorlopige pole te verzekeren, maar op zijn eerste setje nieuwe banden dook Hamilton met 1:19.781 alweer onder die tijd.

Daarna kwam de cruciale laatste stop, die werd voorafgegaan door nog meer verwarring binnen het team.

Alonso had nog een setje van de wat hardere optieband over, maar op het laatste moment ontdekte het team een probleem met de bandendruk. Dat betekende dat er op het laatste moment moest worden geswitcht naar een ander setje, waarmee al een installatieronde was gereden. Desondanks was de kwaliteit van het rubber nog steeds redelijk.

Er speelde al van alles en daar kwam dit nu nog eens bovenop, tot verbazing van Alonso, die ineens een ander setje dan verwacht zag klaar staan. En mogelijk werd zijn gemoedstoestand er niet beter op toen hij een hagelnieuwe set zag liggen wachten op Hamilton, zoals gepland.

Ondertussen was er de kwestie van de nu beruchte aftelprocedure. Het team wilde Fernando in een mooi gat terugbrengen op de baan en tegelijkertijd was het idee dat hij zo laat mogelijk zijn run zou doen omdat er dan meer rubber op de baan ligt. De man die verantwoordelijk is voor het doorgeven van de aftelprocedure was niet Hallam, maar Mark Slade, die zoals gebruikelijk sommige communicatieplichten overneemt als de coureur in de pit is.

Gedurende Fernando's stop was ook Hamilton naar binnen gekomen en iedereen binnen het team wist dat van welke countdown Alonso ook zou mogen profiteren, dat ook Hamilton nog op tijd de pit uit moest. Het zou krap worden, maar niet onmogelijk.

De countdown liep af en de lollipop ging omhoog. En dat was het definitieve signaal voor Fernando om te vertrekken – dat moet zo zijn, voor de veiligheid, omdat het de coureur te kennen geeft dat er geen andere auto's aankomen. Het heeft totaal geen nut om de lollipop al voor het eindigen van de countdown omhoog te doen. Er bestaat dus geen twijfel over dat de lollipop go betekende, en Alonso werd door Slade inderdaad verteld te gaan. Het was Alonso's besluit om te blijven staan.

Wat de waarheid ook is, het opvallende is dat iedereen van het team totaal verlamd leek en er blijkbaar niet toe in staat was om Alonso aan te moedigen of te dwingen weg te rijden. Na tien volledige seconden ging hij er eindelijk vandoor.

Ik nam in eerste instantie aan dat er een countdown naar het einde van de sessie gaande was op het display op zijn stuurwiel, en dat hij echt wel wist dat hij met nog ongeveer 1:38 te gaan ook wel op tijd zou zijn, net als Hamilton.

Sommige auto's beschikken over zo'n systeem, maar de McLaren niet en dus vertrouwen de coureurs op de informatie van hun engineers. Beter gezegd, Alonso nam een ongekend risico toen hij bleef staan terwijl de seconden wegtikten.

Inderdaad vroeg hij het team tijdens zijn outlap hoe de zaken ervoor stonden, waarop hem werd verteld dat hij moest opschieten.

Hij was op tijd, het scheelde zes tienden, zelfs nog minder dan op het moment zelf werd gedacht. Maar Hamilton lag daar vier seconden achter en zou dus onmogelijk op tijd zijn. Dus, als Hamilton die tien seconden niet had hoeven wachten, was hij niet alleen safe geweest, maar was ook zijn timing perfect geweest. Dan had hij zijn laatste ronde namelijk op het laatst mogelijke moment kunnen beginnen.

Ondanks alle verwarring, afleiding en het feit dat hij niet op de best beschikbare bandenset reed, hield Fernando zijn hoofd koel genoeg om met een prima snelste ronde pole te pakken.

Ondertussen deelde Hamilton zijn gevoelens met de teamleiding nadat hij te laat over start/finish kwam. ,,Don't you ever do that to me again”, zei hij, waarop Dennis naar verluidt antwoordde: ,,Don't you ever fucking talk to us like that again.”

Ik kies de woorden met zorg, want in eerste instantie werd gemeld dat Lewis was begonnen te schelden (zie verderop), terwijl het er nu juist op lijkt dat Ron zich als eerste verbaal liet gaan.

Bovendien schijnt Hamilton nog iets te hebben toegevoegd aan bovenstaande, wat erop neerkwam dat hij zijn heil elders zou zoeken bij herhaling.

Enkele dagen later kwam McLaren met een statement dat er niet was gescholden

Wat er daarna gebeurde…

Je hoeft geen genie te zijn om erachter te komen dat er iets vreemds gaande was bij McLaren. Dennis werd door de camera's gesnapt terwijl hij zijn hoofdtelefoon weggooide en naar Fernando’s fysiotherapeut, Fabrizio Borra, die ook wat taken heeft als de coureur in de pit is, toeliep.

Ron maakte later duidelijk dat hij wat back-up wilde in het parc fermé om te voorkomen dat Alonso en Hamilton dingen zouden zeggen waar ze later mogelijk spijt van konden krijgen. Borra was nogal verrast over de manier waarop hij werd gegrepen en dat de teambaas zijn koptelefoon afzette, waardoor de situatie er nogal raar uitzag. Dat vond ook zijn vrouw, die naar de televisie keek. Ze was zo ongerust dat ze hem op zijn mobiel belde met de vraag of hij soms was ontslagen…

De rest van de wereld kwam al snel tot de conclusie dat Borra op één of andere manier deel uitmaakte van het plot, misschien dat hij Fernando handsignalen had gegeven of iets dergelijks om aan te geven wanneer hij weg kon rijden. Een geweldig verhaal, maar totaal niet gesteund door enig bewijs.

,,Ik nam Fabrizio mee omdat ik ook maar één persoon ben”, zei Dennis. ,,Ik had er geen idee van hoe heetgebakerd de coureurs zouden zijn, en ik wilde dat Fabrizio Fernando rustig zou houden, dan kon ik me ontfermen over Lewis.”

,,We wilden voorkomen dat er in de hitte van het moment dingen gezegd zouden worden waarvan we achteraf spijt zouden krijgen. We probeerden beiden de coureurs te kalmeren. Luister, zo opgefokt als beide coureurs waren, ze zeiden geen dingen die de boel deden ontploffen. Ze maakten de druk er niet nog groter op, we probeerden de boel te sussen.”

Ron nam Borra zelfs mee naar de plaats waar alle keuringen plaatsvinden, zoals de weging van de coureurs na de kwalificatie. Dennis liep naar binnen en werd gefotografeerd, al klauterend op de weegbrug, waar Alonso hem schijnbaar negeerde. Het is volkomen tegen de regels voor enig teamlid om onder deze omstandigheden in de FIA-garage te komen, er werd met vuur gespeeld.

Uiteindelijk was er geen confrontatie, of een woordenwisseling in de trant van Alonso/Massa in Duitsland, of het moet de camera's zijn ontgaan. Dennis’ andere motivatie om daar te zijn was waarschijnlijk om even het verhaal kort te sluiten.

Beide coureurs moesten meteen door naar de persconferentie die velen na de kwalificatie in de huiskamers te zien krijgen, en daarna stond de FIA-persconferentie op het programma, waar hen het vuur aan de schenen zou worden gelegd.

Of Dennis daadwerkelijk contact had met zijn coureurs werd niet duidelijk uit de beelden, maar noch hij, noch het team had nu geen enkele invloed meer op wat er gezegd zou worden.

Hamilton heeft dit jaar meer dan één keer duidelijk gemaakt dat hij er niet voor terugdeinst om te zeggen wat hij van bepaalde zaken vindt en hij bezit ook de gave om dat uiterst subtiel te doen, gezien de omstandigheden. Zoals na de Grand Prix van Monaco, toen hij zich verbaasd toonde over wat er was gebeurd en dat hij ernaar uitkeek wat het team erover tegen hem te zeggen had.

Zijn reactie luidde onder meer: ,,Niet echt veel te zeggen, jullie hebben gezien wat er gebeurde”; ,,Ik denk dat je dat aan het team moet vragen”, dat soort dingen. Maar gevraagd naar de marge waarmee hij zijn tweede vliegende ronde misliep, liet hij er geen twijfel over bestaan. ,,Ik denk ongeveer net zoveel als dat ik werd opgehouden in de pit.”

Toen Fernando werd gevraagd waarom hij zo lang wachtte, antwoordde Lewis snel: ,,Jullie gok is net zo goed als de mijne…”

Nu werd het echt interessant. Lewis was nog openhartiger toen hem direct werd gevraagd naar zijn uitlatingen in Monaco, over zijn status als tweede coureur.

,,Ik snap echt niet waarom ik werd opgehouden, dus ik denk dat je dat aan het team moet vragen. Dat ga ik zeker doen als ik zo terugkom voor de nabespreking. Dus ik kan er nu niet echt antwoord op geven. Ik denk dat het team extreem eerlijk is geweest na Monaco, dat moet ik ze nageven. Er wordt keihard gewerkt en ik heb dermate veel vertrouwen in het team dat ik me niet kan voorstellen dat ze zoiets expres zouden doen.”

Dit was een behoorlijke hint dat hij inmiddels had begrepen dat dit een besluit was van Alonso, en niet van het team, maar even later leek hij zijn toon bij te stellen. ,,Nee, zoals Fernando zei, hem werd verteld te stoppen en wachten. Zijn banden zaten erop, de doeken waren eraf en hem werd gezegd te wachten. Ik denk dat ik ongeveer een halve minuut heb verloren, vanaf het moment dat ik binnenkwam en moest wachten achter Fernando. Minstens dertig seconden, dus hier moet zeker een goede verklaring voor zijn.”

De Spanjaard kwam er een stuk makkelijker vanaf omdat hij niet echt voor het blok werd gezet aangaande die cruciale, laatste tien seconden dat hij stilstond. ,,Ik zou die vraag aan het team stellen”, zei hij. ,,Ik word tijdens een pitstop altijd via de radio op de hoogte gehouden van de berekeningen die worden gemaakt. Zij vinden de gaten en ik bestuur gewoon de auto.”

Hij voegde daar aan toe: ,,Iedere kwalificatie opnieuw stoppen we en wachten we, soms tien seconden, soms vijf en soms ook 45, zoals vandaag bij de eerste stop.”

Cruciaal is dat niemand op dit moment wist dat Hamilton orders van het team naast zich had neergelegd, waardoor hij een onschuldig slachtoffer leek. Interessant genoeg zweeg Alonso hierover.

Zelfs terwijl deze persconferentie nog bezig was, werd er alweer een extra dimensie aan het verhaal toegevoegd toen het door de paddock gonsde dat Hamilton en Dennis tijdens hun conversatie over de radio gebruik hadden gemaakt van (extra?) F-woorden. Wat was hier in godsnaam aan de hand?

Het raadsel wordt groter

Al het bovenstaande opgeteld was voor de media een duidelijke indicatie dat er iets speelde. Er was voor de betrokkenen nog geen mogelijkheid geweest om het commentaar kort te sluiten en een controverse te voorkomen. Dus nu moest Ron Dennis een bepaalde vorm van schadebeperking toepassen. Wat kon hij anders doen?

Beide coureurs hadden duidelijk gemaakt dat het team maar moest worden ondervraagd; gelukkig kregen de pers snel de kans om dat te doen.

Iedere race houdt McLaren haar eigen 'Meet the Team'-mediabriefing in het Brand Centre, waar beide coureurs aanwezig zijn evenals Dennis en Mercedes Motorsport-baas Norbert Haug. Gewoonlijk beantwoorden de coureurs eerst wat vragen, voordat zij ervandoor gaan en wij met het management kunnen praten.

Dit keer zat er voor Dennis weinig anders op dan de koe bij de horens te pakken en zijn eigen visie te geven op wat er was voorgevallen. Hij had nu tenminste met zijn coureurs kunnen praten en het was duidelijk dat één van hen in het bijzonder niet bepaald verheugd was – Hamilton ontbrak.

Uiteraard kon Dennis niet met iets op de proppen komen dat volledig in zou druisen tegen wat er op de persconferentie was gezegd of iets dat ook maar verkeerd gedrag kon suggereren zodat de stewards niet van munitie werden voorzien. Hij moest meegaan in het countdownverhaal waar Alonso, ook al was het wat vaag, op de persconferentie mee was gekomen.

Echter, hij begon met te vertellen dat er zaken aan het begin van de sessie in de soep waren gelopen en maakte duidelijk dat Lewis in de problemen zat.

,,Dit keer was het Fernando's beurt om meer tijd te krijgen voor het oprijden van de benzine”, zei Dennis. ,,De afspraak was dat de posities in de eerste ronde omgewisseld zouden worden. Dat ging niet zoals afgesproken. Dat was wat teleurstellend en veroorzaakte wat spanning aan de pitmuur. Vanaf dat moment liepen de zaken niet zoals gepland, want de auto's waren op de verkeerde plek op het circuit en dat had zijn effect op de pitstops.”

,,De situatie was zo gecompliceerd dat dit erin resulteerde dat Lewis zijn laatste snelle ronde niet kon rijden. Dus het begon echt al vanaf het eerste moment, dat onze coureurs hun positie niet omwisselden.”

,,Nu heeft u mij dikwijls de vraag gesteld, en laat ik er een heel eerlijk antwoord op geven: het is enorm moeilijk om met twee zulke competitieve coureurs om te gaan. Er is duidelijk sprake van druk binnen het team. Daar maken we geen geheim van.”

,,Beiden zijn enorm competitief, beiden willen winnen en we doen ons best om die druk te balanceren. Vandaag maakten we deel uit van een proces dat niet werkte, met meer druk op het team als gevolg. Maar wat ik hier vertel is de exacte waarheid van wat er is gebeurd, en we zullen dit binnen het team managen.”

,,Het moge duidelijk zijn dat Lewis minder blij is met de situatie dan Fernando. Zo gaat dat in het leven, zo is het gelopen en als hij zich te opgewonden voelt om te praten dan is dat zo.”

,,Maar wat ik heb gedaan, ik heb een exacte weergave gegeven van wat er is gebeurd. En het is alleen druk, competitiviteit en zo is dat. We moeten verder en hiermee zien om te gaan, maar we kijken er niet van weg.”

Het was een verbazingwekkende toespraak, niet in de laatste plaats omdat Ron toegaf dat Lewis ontbrak omdat hij pissed off was. En dat hij toegaf dat er flink druk opstond bij het jongleren met de posities van zijn coureurs, was behoorlijk eerlijk ook.

Nog steeds ontbrak er een goede uitleg voor wat er gebeurde tijdens die tien cruciale seconden. Toen iemand Fernando direct vroeg waarom hij niet reageerde op de lollipop, sprong Dennis in de bres en antwoordde voor hem. ,,Omdat de engineer aftelde.”

,,Iedere stop weer gebeurt hetzelfde”, voegde Fernando toe. ,,In de elf races die er nu opzitten, stoppen we soms tien, twintig of 45 seconden, zoals vandaag bij de eerste stop het geval was, afhankelijk van het verkeer en alles.”

Dennis werd er daarna door een teamlid van op de hoogte gesteld dat hij een bezoek moest brengen aan de stewards, waarna hij Alonso en Haug verliet. Maar niet lang nadat hij weg was gegaan, kwam Hamilton plotseling binnen – en vertelde ons dat hij zo in de ban van de start van de GP2-race was geraakt, dat hij was vergeten dat hij nog even met de pers moest praten…

Lewis maakte duidelijk dat de normale procedure voorschrijft dat een coureur vertrekt wanneer de lollipop omhoog gaat. ,,Ik was verbaasd, want ik stond in de versnelling, klaar om te gaan, en precies toen ik aan kwam rijden ging de lollipop weg. De bandenwarmers waren eraf, niemand was meer met de auto bezig. Dus ik schakelde naar neutraal en wachtte simpelweg af.”

Vervolgens gooide hij olie op het vuur door te suggereren dat wachten op een gaatje niet de normale gang van zaken is: ,,Je gaat zo snel mogelijk weer naar buiten om je ronde te rijden, je wacht niet op verkeer. Je rijdt in de pitstraat, en dan vertelt het team je dat je even een paar seconden rustig aan moet doen zodat een Williams kan passeren, en dan rijd je naar buiten. Ze vertellen je niet te wachten.”

De twee coureurs vervolgden met het geven van hun eigen visie op de gebeurtenissen, en met scheidsrechter Ron op het matje bij de stewards, was het alsof de handschoenen uit waren. Dit was geweldig, boeiend om te zien, en zittend tussen de twee coureurs in had Haug nog geen woord uitgebracht.

Maar het werd McLaren F1-CEO Martin Whitmarsh, die het tafereel gadesloeg vanaf het balkon, toch te veel. Opeens was hij beneden en vroeg om de microfoon. ,,Helaas moest Ron zich melden bij de stewards en daar is hij op het moment, en ik denk dat het nu het beste is om er een punt achter te zetten.”

,,Ik weet zeker dat Ron later met jullie wil praten, maar ik denk dat we nu even als team de koppen bij elkaar moeten steken. Het spijt me, maar voor nu is het even klaar, en we komen later opnieuw bijeen.”

De coureurs vertrokken en toen Dennis terugkwam leek het alsof hij verbaasd was dat de bijeenkomst zonder hem gestopt was. Hij leek ook in een redelijk positieve stemming, alsof hij er zeker van was dat hij de stewards ervan had overtuigd dat er niets was gebeurd dat niet door de beugel kan.

Vastbesloten als hij was om ons meer informatie te geven, besprak hij de rol van het GPS-systeem van de FIA, dat de positie van alle auto's nagaat, in het countdownverhaal.

,,Wanneer de engineer de auto in de gaten houdt, als de auto naar buiten rijdt, maken we gebruik van een GPS-systeem. Iedere auto is daarop afgebeeld, dus we kunnen precies de posities nagaan. De standaardprocedure is dat je niet wilt dat jouw auto in verkeer terecht komt. Dus gebruikt de engineer GPS om een gat te zoeken.”

,,Hij zegt dan dat er vijftien seconden is tot het gat. Dus je houdt je auto stil, creëert een gat, en doet een countdown: vijftien, veertien, dertien en zo door. De man kijkt naar dat ding omdat dat bepaalt wanneer de auto weg mag. Daarom zie je de auto stilstaan, omdat de countdown nog doorgaat.”

De grote vraag was daarna: waarom reageerde Fernando niet op de lollipop?

,,De lollipop ging omhoog, maar zeker niet op het juiste moment. De reden dat de auto stil bleef staan was vanwege de countdown naar het gat. De lollipop-man zag Lewis aankomen, de engineer kijkt naar het GPS-systeem. Daar ging het mis… dat hebben we niet goed gedaan.”

Hij weigerde de schuld neer te leggen bij Fernando. ,,Deze hele zaak is ontstaan vanaf het begin van de training met twee competitieve coureurs en het werkte niet zoals gepland. Maar maak vooral van een mug geen olifant. De stewards begrijpen de situatie, ze willen de tapes beluisteren en dan zullen ze alles wat er is gezegd te horen krijgen.”

Er bleef één vraag open staan over het hele gebeuren met de countdown. Alonso's mannen wisten ook wel dat Hamilton nog een stop moest maken – en waarom kon niemand anders de countdown overrulen en Alonso ertoe aansporen weg te rijden?

Ik vroeg Ron waarom hij dat zelf niet gedaan had. ,,Als ik dat wist”, begon hij. ,,Maar ik snapte niet wat er gaande was. Zodra de kerel op de button drukt en iets zegt, dan is het kanaal geblokkeerd. Ik hoor de countdown, maar zolang hij zijn vinger op de knop heeft, is het kanaal geblokkeerd.

,,Het was niet handig, en het was moeilijk om ermee om te gaan; zowel op dat moment als nu, achteraf. Er was alleen niets onheilspellends aan.”

De officiële reactie

Dennis was dan misschien wel opgetogen over de reactie van de stewards nadat hij zich voor de eerste keer had moeten melden, maar teleurstelling lag op de loer. Er werd een officieel bulletin uitgegeven met het verzoek om zich nog eens te komen melden om 18.30 uur, samen met de coureurs en verschillende andere teamleden.

Gewoonlijk worden bij een incident tussen twee coureurs beide rijders apart ondervraagd, maar nu ging iedereen gelijktijdig naar binnen. Het zou een lange discussie worden, en Hamilton nam geen blad voor de mond tijdens zijn beschrijving van het onrecht dat hem was aangedaan.

De stewards hadden toegang tot twee cruciale stukken bewijs. Ten eerste de opnames van het FIA GPS-systeem, waarmee zij de kwalificatie tot in detail konden nalopen en exact konden nagaan waar op het circuit welke auto was – hetzelfde systeem dat de engineers gebruiken om een gat uit te zoeken. Deze vorm van bewijsvoering heeft dit seizoen haar intrede gedaan.

Ten tweede hadden ze toegang tot de radiogesprekken – maar cruciaal genoeg niet tot al het materiaal. De teams zijn slechts verplicht om hun radioverkeer aan de FIA te laten horen als de auto's op de baan zijn. Als ze in de pit komen, mag de boel worden stilgehouden. Naar verluidt zijn er slechts twee teams die dat inderdaad doen – en het zal niemand verbazen dat die teams niet Spyker en Super Aguri zijn.

Met andere woorden, niemand van de FIA had gehoord wat er was gebeurd op het moment dat beide auto's stonden te wachten in de pit, dus ook niet tijdens welke countdown dan ook. Het was voor hun echter wel mogelijk om alles wat er op de baan werd gezegd te horen, waaronder de nu al legendarische conversatie tussen Hamilton en Dennis.

Voor de topteams is het normaal om al het radioverkeer op te nemen voor het geval het ooit gecontroleerd moet worden, maar McLaren kwam niet over de brug met de 'privé-gesprekken' die in de pit werden gevoerd. Dat lijkt vreemd, want een opname van de countdown in het bijzonder was uitermate nuttig geweest om Alonso's beschrijving van de gang van zaken te onderschrijven. Al moet gezegd worden dat de stewards het radiomateriaal niet hebben opgeëist.

Er gebeurde echter iets vreemds in het gesprek met de stewards. In tegenstelling tot de uitleg van twee uur eerder, werden de cruciale tien seconden niet omschreven als onderdeel van de countdown.

In plaats daarvan werd de focus verlegd naar de banden – waar Ron en/of Fernando in eerdere gesprekken met de pers niets over hadden gezegd, afgezien van het in verkapte termen uitleggen waarom er voor welke optie (prime of option) was gekozen.

Zoals eerder al beschreven was Alonso verbaasd dat hij gebruikte banden kreeg voor zijn laatste run. Hij claimde nu dat de tien seconden werden gespendeerd aan een discussie over of hij wel de juiste banden had gekregen.

Toen de stewards hem vroegen of dat niet in de twintig seconden daarvoor had gekund, zei hij dat dit niet mogelijk was, omdat zijn engineer op dat moment tegen hem sprak.

Ik ga er echter vanuit dat, zoals je al zou verwachten, een McLaren-coureur best iets terug kan zeggen in zo'n situatie. Inderdaad werd, zoals eerder vermeld, de discussie over de banden gevoerd voordat de lollipop omhoog ging. Als dat het geval was, dan was Fernando tegenover de stewards niet helemaal eerlijk.

Opvallend genoeg staarden de stewards zich niet blind op die belangrijke tien seconden, maar namen ze ook het wachten bij de eerste stop onder de loep, en de eerste twintig tellen bij stop twee. Ze vonden enkele hiaten in McLarens uitleg over het zoeken naar gaten, en door gebruik te maken van het GPS-systeem, konden zij de vinger op de zere plek leggen – niet in de laatste plaats het feit dat toen Fernando uiteindelijk naar buiten ging, er slechts vier auto's op de baan waren, die ook nog eens geen bedreiging vormden.

Veel aandacht werd ook geschonken aan de gesprekken over de laatste pitstop die op de baan werden gevoerd, en vooral wat Hamilton werd verteld toen hij zijn auto de pit in stuurde. Er was een duidelijke verdenking dat, ongeacht of Alonso iets uit vrije wil heeft gedaan, er iets raars was met de 'officiële' countdown van twintig seconden, ook al zorgden die tien tellen er daarna voor dat Hamilton zijn laatste run misliep.

De kern van de beslissing die uiteindelijk opdook, was als volgt:

,,Het team werd gevraagd uit te leggen waarom zij naar Hamilton hebben aangeduid dat hij de volgende ronde moest stoppen, terwijl zij daarna Alonso, die nog steeds op de baan was, informeerden dat hij ook de volgende ronde moest stoppen en daarna twintig seconden moest wachten.”

,,Het team verklaarde dat zij herhaaldelijk schattingen van de duur van de pitstop aan hun coureurs doorgeven en dat de reden van het twintig seconden wachten school in het feit dat er ook nog andere auto's op het circuit reden, die anders in de weg zouden zitten.”

,,Alonso werd gevraagd waarom hij tien seconden wachtte nadat hij het signaal had gekregen om te vertrekken. Zijn reactie was dat hij informeerde of hij de correcte set banden had gekregen. Gevraagd naar waarom hij dat niet in de twintig seconden daarvoor deed, terwijl hij stond te wachten en al het werk was gedaan, stelde hij dat dit niet mogelijk was vanwege het aftellen van zijn engineer.”

,,Een verwijzing naar de plattegrond van het circuit toont aan dat op het moment dat Alonso werd verteld dat hij twintig seconden moest wachten, er vier auto's op het circuit waren. Die van hemzelf, Fisichella, Hamilton en Raikkonen. Iedereen behalve Raikkonen kwam de pit in dus was er geen noodzaak om Alonso twintig seconden stil te laten staan in afwachting van het juiste gat om verkeer te ontlopen.”

,,De uitleg van Alonso waarom hij na die twintig seconden nog eens tien extra seconden bleef wachten, wordt niet geaccepteerd. De stewards zijn van mening dat hij onnodig een andere coureur ophield, met als resultaat een verlies van vijf startposities.”

,,De uitleg van het team waarom Alonso na zijn pitstop nog twintig seconden moest stilstaan en daarmee Hamiltons pitstop vertraagde wordt niet geaccepteerd.”

Alonso's straf van vijf startposities weerspiegelde de huidige normale straf voor het ongewild belemmeren van een andere coureur, en was exact hetzelfde als die aan Giancarlo Fisichella werd uitgedeeld omdat hij Sakon Yamamoto niet voorbij liet. Zo zou je kunnen zeggen dat Alonso nog goed wegkwam.

Iedere straf staat vast, er kan geen beroep tegen worden aangetekend. Dat was niet het geval bij de straf die McLaren zelf werd opgelegd, namelijk het niet uitkeren van de punten voor de constructeur.

Velen waren verbaasd dat het team werd gestraft terwijl het ernaar uitzag dat Alonso op eigen houtje opereerde, maar, zoals gezegd, de hele gang van zaken rond de countdown van twintig seconden stond onder verdenking van de stewards, vooral vanwege enkele inconsistenties in het verhaal van de renstal. In essentie voelden de stewards dat hen geen samenhangend, eerlijk verhaal werd verteld en zij waren daar niet bepaald van onder de indruk.

Een extra ontgoocheling onder de vele tegenslagen die McLaren moest verduren, was een decreet van de FIA dat indien het team won, geen afgevaardigde van het team op het podium zou worden toegestaan. Dit werd op zondag verder opgehelderd.

Kennelijk had dit te maken met het feit dat McLaren duidelijk maakte mogelijk tegen de straf in beroep te zullen gaan, wat de straf er tot op zekere hoogte onzeker op maakte – niet in de laatste plaats omdat de straf bij in beroep gaan nog wel eens hoger wil uitvallen. Was er geen beroep aangetekend, dan had het team waarschijnlijk gewoon de beker op mogen halen (ook al kreeg het de punten niet).

Cynici mogen de ongebruikelijke gang van zaken dan misschien wel zien als een poging van Dennis' oude sparringpartner Max Mosley om hem wat op te fokken. Maar Dennis stond op de Nürburgring zelf op het podium; ditmaal had hij vrijwel zeker iemand anders naar voren geschoven.

Wat betekent dit allemaal?

Linksom of rechtsom, Dennis zat duidelijk en vooral met de straf voor het team in zijn maag, en zijn officiële reactie op zondagochtend was ook een reactie op de stewards aangaande hun interesse in de eerste twintig seconden wachttijd en de manier waarop McLaren zichzelf door de kwalificatie heen loodste. Hij zei dat dit de stewards totaal niet aanging, en hij heeft inderdaad een punt.

Wanneer het er echt op aankomt, heeft Dennis de innemende gewoonte om zich te concentreren op een detail waarvan hij zeker weet dat hij gelijk heeft.

Wat hij niet deed was verdere uitleg geven wat betreft de mysterieuze tien seconden en Fernando's gedrag, en zover ik weet, heeft hij zowel voor als na de race niet erkend dat Fernando in de fout was gegaan. Al wankelde hij wel even op de startgrid.

,,Het is extreem moeilijk om beide coureurs ervan te overtuigen dat ze gelijk materiaal krijgen en dat we ten koste van alles proberen de ene coureur niet voor te trekken ten opzichte van de andere.”

,,Gisteren was een enorme uitdaging. Er is geen echte onschuldige partij in verschillende aspecten van het team. Maar hebben wij iets gedaan dat niet strookt met onze opvattingen van gelijkheid? Zeker niet.”

Dus hij gaf toe dat het team in bepaalde mate schuldig was? Nou, niet helemaal.

,,Uiteraard is er een reden als dingen niet zo lopen zoals gepland. Ik denk niet dat schuld daarvoor het juiste woord is, ik denk dat als ons strijdplan goed was uitgevoerd we nu twee auto's op de voorste startrij hadden staan, comfortabel, en dat er geen dreiging was van het verliezen van de punten voor de constructeurstitel.”

Dennis heeft later aangekondigd het beroep door te zetten, wat in feite betekent dat hij moet bewijzen dat er niets vreemd was aan de gang van zaken wat het team betreft.

Ik word geneigd zijn aandrang te geloven, dat er niets verkeerd was aan het gedrag van het team. En je kun nergens meer mee tergen dan met de onrechtvaardige suggestie dat hij onregelmatig heeft gehandeld, vooral wanneer hij voelt dat de aanklagers – in dit geval de stewards – de procedures en betrokken processen niet goed hebben begrepen.

Desondanks zou er cynisch geconcludeerd kunnen worden dat hij zoveel belang hecht aan eerlijke behandeling, dat hij op het moment dat Hamilton zich niet aan zijn instructies hield, de verdenking op het team of enkele leden heeft geladen dat Hamilton door zijn team is ‘gecorrigeerd’. Vergelijk het de situatie tussen Mika Hakkinen en David Coulthard in Melbourne 1998. Of iemand verwachtte dat Alonso sneller zou zijn en pole zou stelen is een andere vraag…

Wat Alonso nu precies dacht is ook nog steeds onderhevig aan discussie, maar het is misschien minder duidelijk dan op het eerste gezicht leek. Zijn motivatie was dan misschien niet om Hamilton zijn laatste snelle ronde te ontnemen, maar om het zo close mogelijk te laten worden. Zodat het beste van zijn supersofte banden af zou zijn, nog voordat het er echt om ging. Dat hij zelf ook maar net op tijd was, draagt bij aan die theorie.

Zeggen dat de driehoeksverhouding tussen Alonso, Hamilton en Dennis nogal geforceerd is, zou een understatement zijn. Er bestaat geen twijfel over dat Hamilton door het stof moest, omdat er geen rationele verklaring is voor wat hij deed aan het begin van Q3 – een grote breuk van het teamprotocol.

Als voor Alonso de essentie is dat Dennis moet ingrijpen als hij door Hamilton wordt geprovoceerd, dan verklaart dat waarom hij de tweevoudig kampioen zou verdedigen met die tien extra seconden van de aftelprocedure.

Het laatste wat de McLaren-baas immers onder deze omstandigheden zou willen, was Alonso nog meer tegen zich in het harnas jagen. Maar hij zou er ook niet op hebben zitten wachten om in die positie te eindigen, zeker niet in een tijd waarin hij glashelder heeft gemaakt hoe belangrijk integriteit en waarden binnen het team voor hem zijn.

,,De coureurs begrijpen de verplichtingen die we hebben binnen ons team”, zei hij slechts minuten voor de start. ,,En zij zijn verplicht deze op te volgen.”

,,Zoals met alles in het leven kun je dingen overeen komen en goed documenteren, maar niet altijd loopt het vervolgens ook zoals je hebt afgesproken. Het is onvermijdelijk dat er in bepaalde situaties extreem veel druk op teams en teamleden staat; vooral in de slotfase van deze kwalificatie was die druk hoger dan we ooit hebben meegemaakt.”

Ik kan me niet voorstellen dat de druk binnenkort minder wordt…