Nu 2023 teneinde loopt, selecteert FORMULE 1 Magazine de beste verhalen van het jaar, gratis en voor niets te lezen op Formule1.nl. Dit artikel over Ernest Knoors en Arrows stond eerder dit jaar in editie 6 van FORMULE 1 Magazine.
Aan de buitenkant is het nog steeds een oude boerenschuur. Maar wie de houten deur opentrekt en naar binnen stapt, betreedt letterlijk een andere wereld. Met motorblokken, chassis, brandstoftanks en voor- en achtervleugels. En met een gemankeerde Arrows uit 1985, die weer tot leven gewekt moet worden. Welkom in de wereld van Ernest Knoors.
Volg FORMULE1.nl op Whatsapp
Ergens in het midden van het land – Ernest Knoors maakt de exacte locatie uit veiligheidsoverwegingen liever niet publiek – leidt een smal weggetje naar het boerenerf. De schuur waar tot een paar jaar geleden de varkens en de koeien voor de geur en het geluid zorgden, is getransformeerd tot een moderne werkplaats waar ‘klassieke Formule 1-bolides met een verhaal’ worden opgeknapt. Het geloei van de koeien in de schuur is verdwenen, het gebrul van de 1200 pk-motor van de Arrows uit 1985 ligt in het verschiet.
“Ho, zover zijn we nog niet”, zegt Ernest Knoors, de oprichter en eigenaar van CRCS, Classic Race Car Service, meteen. Er is nog aardig wat werk aan de winkel voordat de auto weer tot leven is gebracht, benadrukt de voormalige F1-engineer (onder andere bij Ferrari en BMW) en teameigenaar in de DTM.
Knoors, tegenwoordig ook Formule 1-analist bij Viaplay, is een autoliefhebber pur sang. Onder de noemer Parabolica probeert hij samen met zijn zakenpartner Roel Schoondermark iconische F1-auto’s te bewaren voor het nageslacht en – minstens zo belangrijk – de bijbehorende verhalen van de auto’s te documenteren en te vertellen. De Arrows uit 1985 die door Thierry Boutsen in Imola over de streep werd geduwd is zo’n bijzonder verhaal.
Proces van de restauraties
In de ontvangstruimte ligt op tafel een aantal vuistdikke koffietafelboeken van straatauto’s die door Knoors en zijn mensen eerder werden opgeknapt. Een Ferrari 365, een Porsche 356, een Aston Martin en een Shelby GT500; het hele proces van de restauraties werd door fotograaf Frits van Eldik met gevoel voor stijl en detail vastgelegd en uiteindelijk vereeuwigd in indrukwekkende naslagwerken. “Zo’n boek krijgt de eigenaar van de auto erbij.”
Met Parabolica is de focus gaandeweg verschoven van straatauto’s naar raceauto’s. Het bloed kruipt immers waar het niet gaan kan, stelt Knoors met een glimlach vast. “Ik heb altijd een passie voor auto’s gehad. Mijn eerste auto was een MGB sportwagen uit 1967, dat was al een klassieker in de tijd dat ik hem kocht, toen ik 18 was. Die auto heb ik thuis in de garage van mijn ouders in Grevenbicht opgeknapt. Mijn ouders konden de garage niet meer in en de motorkap lag in de tussentijd onder mijn bed in mijn slaapkamer. Ik vond dat geweldig om te doen.”
Knoors had in die tijd weinig met autosport, meer met techniek. “Ik kom niet uit een technische familie en had ook niet het besef dat je geld kon verdienen in de racerij. Ik vond vooral auto’s leuk. Op een gegeven moment ben ik techniek met competitie gaan verbinden”, aldus Knoors, die aerodynamica stromingsleer ging studeren aan de TU in Eindhoven en daarna uiteindelijk in de Formule 1 belandde.
Sinds zijn vertrek uit de competitieve autosport in 2019 ligt Knoors’ focus met CRCS en Parabolica op klassieke Formule 1-bolides. “We opereren in een nichemarkt. Het aantal mensen dat originele Formule 1-auto’s verzamelt in de wereld is vrij klein en het aantal mensen dat deze auto’s weer rijdend wil hebben is nog kleiner. Maar het is wel een interessante markt, ook voor de eigenaars van de auto’s. Want klassieke F1-auto’s zijn net als kunst. Er zijn in een bepaald jaar zes auto’s gemaakt van een BMW Williams. Meer niet. En van die zes is er misschien geen één meer die rijdt. Dus als jij de enige eigenaar bent van een BMW Williams met originele onderdelen, dan is dat financieel interessant. Maar ik moet erbij zeggen, de meeste mensen voor wie we werken zijn meer verzamelaars en liefhebbers dan handelaren.”
- Kan je jouw passie voor die oude auto’s onder woorden brengen? Is het leuker om aan een Arrows uit 1985 te sleutelen dan aan een Ferrari anno 2023?
“Ja, dat is het zeker. Dit is meer een echte auto, vind ik. En je hebt alles in eigen hand. Als je nu bij een F1-team zit, dan ben je op het circuit één van de tachtig mensen die aan een auto werkt en moet jij één onderdeel goed doen. En iedere keer is dat hetzelfde. Dat ging mij tegenstaan. Begrijp me goed, ik vond het fantastisch. Om de wereld over te reizen en de sport waar miljoenen mensen naar kijken van binnenuit te ontdekken. Maar op een gegeven moment ga je je realiseren dat je al een jaar van tevoren weet wat je op zaterdag 18 oktober om 10.00 uur doet. Want dan is qualifying of de voorbereiding erop. Het was allemaal zo repetitief, de uitdaging verdween.”
Geef Knoors maar het sleutelen aan een oude auto in een oude schuur, samen met de vaste monteurs Ian en Vincent. “Wat ze in de Formule 1 met tachtig man doen, doen wij met z’n drieën.”
“Wij verzorgen het complete pakket. We moeten de hele auto, alle onderdelen, weer op het juiste niveau krijgen. Dat is een mooie klus, iedere keer weer. Want die auto’s van toen gaan nog steeds net zo hard als toen en zijn nog steeds even veilig of onveilig als toen. Dus je moet het wel allemaal goed in de vingers hebben.”
Ralf Schumacher
In de werkplaats staan drie bolides opgelijnd. Twee Williams-bolides uit de jaren negentig, waar onder andere Ralf Schumacher ooit in reed, en achterin de Arrows uit 1985. De laatste bolide hebben Knoors en Schoondermark zelf aangeschaft en wordt nu in samenwerking met Dusseldorp BMW gerestaureerd.
“We hebben deze auto uit België gehaald, overgenomen van een Italiaanse Belg. We waren op internet aan het speuren naar F1-auto’s met een verhaal en toen kwamen we deze tegen. Met een BMW-motor. Dat was een plus. Bij BMW heb ik goede connecties en ik weet veel over de achtergrond van de motoren en de techniek. Alles viel op z’n plaats. Maar feitelijk was het nog steeds een sprong in het diepte. Eigenlijk koop je gewoon een zak vol met problemen, maar het is wel leuk om te proberen die problemen op te lossen.”
En het verhaal bij de auto (zie kader) sprak tot de verbeelding. Een bijkomend voordeel was het feit dat de auto nagenoeg compleet was. “Ik denk dat 95 procent van de onderdelen er nog op zat. Veel onderdelen moeten gereviseerd worden. Maar het goede van de auto’s uit de jaren tachtig is dat het nog allemaal metalen onderdelen zijn, dus relatief eenvoudig te fabriceren of na te maken. Metaal wordt in de loop der tijd niet slechter. Met de huidige generatie auto’s is dat anders. Die hebben veel carbon en verleidingen van carbon.”
Auto’s uit de jaren ’80 brengen echter weer andere uitdagingen met zich mee, zo weet Knoors. Denk aan gedateerde printplaten en accu’s. “Rare exotische dingen die je weer tot leven moet zien te wekken of ergens moet zien te achterhalen. Dan helpt het dat ik een goed netwerk heb in de autosport. Ik heb bijvoorbeeld via mijn contacten David Wass, de designer van de auto, benaderd. Die heeft natuurlijk nog veel informatie over de achtergronden van deze specifieke auto.”
- Je gaf aan dat je het verhaal achter de auto ook belangrijk vindt. Welke emotie komt er dan om de hoek kijken?
“Ik ben zelf niet zo emotioneel aangelegd. Het is vooral de uitdaging om die auto weer aan de praat te krijgen die me aanspreekt. Hoe lastiger het is, hoe mooier ik het vind. En wat ik bijzonder vind is dat de Arrows op het allerhoogste niveau, in de Formule 1, heeft gereden. De auto is gebouwd door mensen die nooit de gegevens hebben bewaard. Want die auto was bedoeld om er één jaar mee te racen. En straks zijn we bijna veertig jaar verder en rijdt die auto weer net zo snel als toen.”
- Ben jij iemand met een nostalgische inslag, een racepurist?
“Niet echt, maar dingen die me interesseren maken vaak wel iets bij me los. Ik heb bijvoorbeeld de biografie van Enzo Ferrari thuis liggen. Daar kan ik mezelf in verliezen. Dat komt doordat ik acht jaar bij Ferrari heb gewerkt en doordat ik heel veel dingen herken die nu nog binnen de organisatie voortleven, met name op het gebied van cultuur. Het boek is best een stevige pil, maar er komen namen van families, gebouwen, plaatsen en streken in voor die ik goed ken.”
Hechte band met Ferrari
“Ik heb nog steeds een band met Ferrari. Als team, als merk is Ferrari heel special. De hele streek, eigenlijk het hele land, ademt met dat team mee. En alles binnen Ferrari is gefocust op het racen. Wanneer je daar aan de motoren werkt, is dat nog extremer. Enzo Ferrari zei altijd: ‘Aerodynamica is voor mensen die geen motoren kunnen bouwen’. Dus dat geeft aan wat voor belang hij hechtte aan de Motoristi della Ferrari.”
Lees ook: Het bastion Ferrari: ‘GP-evaluaties met Di Montezemolo waren soort opera’s’
Terug naar de Arrows uit 1985 dan, die door Knoors en zijn partners weer tot leven wordt gewekt. Het proces rond de restauratie van de auto bevindt zich nog in de eerste fase. De diverse onderdelen van de wagen liggen uitgestald in de werkplaats en moeten stuk voor stuk grondig beoordeeld worden. Wat kan gereviseerd worden? Wat moet bijgemaakt worden? Waar kan wat gekocht worden? Pas als die vragen zijn beantwoord, gaat Knoors zich buigen over een realistische tijdsplanning en een kostenraming.
“De ervaring leert dat je minstens over een half jaar tot een jaar praat voor je alle onderdelen weer in goede staat bij elkaar hebt. De auto zetten we met vier monteurs in drie dagen in elkaar als het moet, dat is het werk niet. De tijd gaat vooral op aan uitzoekwerk en re-engineering, dingen weer opnieuw tekenen en laten maken. Het streven is om volgend jaar met de auto te rijden op het befaamde Goodwood-festival.”
Uiteindelijk zal de Arrows ook weer van de hand worden gedaan, vermoedelijk aan een verzamelaar. Normaal gesproken is dat een winstgevende operatie. De verkoopwaarde is mede afhankelijk van het verhaal erachter en van de sportieve successen die ermee zijn behaald, stelt Knoors. “Een auto waar ooit een keer een race mee gewonnen is en waar een bekende coureur in heeft gereden, heeft een veel hogere waarde dan een auto waar dat niet voor geldt. Een goed werkende F1 auto, die vindt je niet voor onder de vier ton. Een winnende auto van Michael Schumacher levert ettelijke miljoenen op.”
Zodra op een gegeven moment de Arrows de boerenschuur uitgereden wordt, is er weer ruimte voor een nieuw project. Knoors heeft dat betreft nog wel een verlanglijstje. “Ik ben zelf ooit begonnen bij Cosworth. De SF3 uit 1995 met een Ford Cosworth V10-motor zou heel leuk zijn om te doen. Of de legendarische 7Up-Jordan uit 1991, misschien wel de mooiste Formule 1-auto ooit. Als je dat soort auto’s weer kan laten leven, is dat geweldig.”
‘Arrows van Thierry Boutsen was een racemonster’
OVER DE ARROWS UIT 1985: Deze werd gereden door Thierry Boutsen, Gerhard Berger, Christian Danner en Marc Surer. In totaal werden er zes gebouwd. Boutsen behaalde in 1985 in Imola zijn eerste podiumplaats met de Arrows A8, achter Alain Prost en Elio de Angelis. De Belg duwde de auto destijds met een lege benzinetank over de finishlijn. Zijn derde plaatst werd later gepromoveerd tot P2 door de diskwalificatie van Prost vanwege ondergewicht van zijn McLaren.
“Ik ben opgegroeid met de auto’s van deze generatie, dus dat maakt het voor mij bijzonder om deze Arrows uit 1985 weer tot leven te wekken”, zegt Ernest Knoors. ,,Dit waren de lichtste auto’s met het meeste vermogen. Ze waren bijna onrijdbaar. Tegenwoordig mogen auto’s 798 kilo wegen. Deze auto was maximaal 545 kilo en in qualifying mode had de motor een vermogen van 1200 tot 1400 pk. Ze hebben deze motor nooit kunnen meten op de proefbanken, simpelweg omdat de motor te krachtig was voor iedere testbank. Dus dat meten deden ze met gereduceerde turbodruk. Dit was echt een racemonster.”
Knoors heeft het voornemen om Boutsen in een later stadium uit te nodigen voor een hereniging met zijn auto. Een en ander moet dan vanzelfsprekend vastgelegd worden. Niet alleen in boekvorm, maar ook in een videodocumentaire. “Zodat de auto echt tot leven komt, zowel in heden als verleden.”
De plannen voor een documentaire van de Arrows 1985 zijn mede geïnitieerd door Dusseldorp BMW, dat met Knoors en Schoondermark de passie voor bijzondere auto’s deelt. Dusseldorp bezet een eigen collectie met bijzondere BMW’s en geldt als importeur voor Alpina.
Niet één, maar twee edities om 2023 mee af te sluiten: naast het dubbeldikke ‘Jaar van Max’ (132 pagina’s!) van FORMULE 1 Magazine ligt nu ook het FORMULE 1 Jaaroverzicht 2023 in de winkel (of bij je thuis als abonnee). Het blad is ook digitaal te lezen en te bestellen, met gratis bezorging in heel Nederland. Herbeleef het seizoen 2023 met ons Jaaroverzicht! Daarin onder andere:
- Tom Coronel analyseert 2023: Weg met de oude garde!
- Analyse: Alle tien teams langs de meetlat
- De beste themaverhalen van alle 22 Grands Prix
- Race-analyses door Coronel en Bleekemolen
- Technisch jaaroverzicht: de opkomst van Aston Martin en McLaren
- Alle cijfers van 2023 (en de eeuwige statistieken!)
- Onderscheidende fotografie: het mooiste beeld van een fraai jaar
- En nog veel meer!
